ตัวฉันเป็นของฉัน ณ โรงเรียนต้นไม้

เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2557  เจ้าหน้าที่ฝ่ายพัฒนาเด็กและครอบครัวของมูลนิธิศูนย์พิทักษ์สิทธิเด็ก นำทีมอาสาสมัครจำนวน 14 คน ลงพื้นที่จัดกิจกรรมตัวฉันเป็นของฉัน ให้กับเด็กๆเกือบ 40 คน  ณ  บริเวณโรงเรียนต้นไม้ สวนลุมพินี เพื่อเสริมทักษะด้านการป้องกันตนเองจากภัยทางเพศ และจากสถานการณ์เสี่ยง

เริ่มตั้งแต่การเรียนรู้เรื่อง “อวัยวะปกปิด” เช่น อวัยวะเพศ ก้น และหน้าอก ซึ่งเป็นพื้นที่ส่วนตัวของแต่ละคน ต้องดูแลและห้ามมิให้ผู้ใดมาสัมผัส   ซึ่งนำไปสู่การเรียนรู้เรื่อง “การล่วงละเมิดทางเพศ” โดยทั่วไปเด็กๆและผู้ใหญ่บางคนคิดว่า การล่วงละเมิดทางเพศ คือ การข่มขืนเท่านั้น แต่ในความเป็นจริง การล่วงละเมิดทางเพศ มี 2 รูปแบบ คือ แบบสัมผัส และแบบไม่สัมผัส  แบบสัมผัส คือ การที่ใครมาสัมผัสบริเวณที่เป็นอวัยวะปกปิดหรือบริเวณอื่นๆที่ทำให้เรารู้สึกไม่ดี รู้สึกว่าจะเป็นอันตรายทางเพศ   แบบไม่สัมผัสร่างกาย คือ การโชว์อวัยวะเพศ การแอบดู แอบถ่าย บังคับให้ดูสื่อลามกต่างๆ

จากนั้นให้เด็กๆ สำรวจพื้นที่ที่ตนอาศัยในขณะนี้ คือ ภายในสวนลุม ว่ามีจุดใดบ้างที่เด็กๆรู้สึกว่าไม่ปลอดภัย เป็นอันตราย ซึ่งเด็กๆต่างช่วยกันวาดพื้นที่เสี่ยงต่างๆ ได้หลายจุดเช่น อาคารร้าง เกาะลอย ห้องน้ำ  รวมทั้งมีการเสนอวิธีเพื่อให้ปลอดภัย เช่น เวลาไปไหนให้มีผู้ใหญ่ไปด้วย ไม่ไปตามลำพัง  ไม่เข้าไปในพื้นที่นั้น เป็นต้น

หลังจากพักเที่ยง เด็กๆก็เข้าฐานกิจกรรมเพื่อฝึกทักษะความปลอดภัย 3 ฐาน ซึ่งประกอบด้วย

ฐานที่ 1 ทักษะการปฏิเสธ   หลักสำคัญคือ  หลีกเลี่ยง  ร้องตะโกนว่า “ไม่หรือช่วยด้วย” และวิ่งไปขอความช่วยเหลือจากผู้ใหญ่

ฐานที่ 2  ทักษะการตัดสินใจ   หลักสำคัญคือ คำถาม 3 ข้อ รู้สึกดีหรือไม่  ผู้ปกครองจะรู้หรือไม่ว่าเราอยู่ที่ไหน และหากเกิดเหตุร้ายจะมีใครช่วยทันหรือไม่  หากมีคำตอบว่าไม่ ให้เราก็ไม่ควรไปกับใครหรือทำตามที่เขาร้องขอ

ฐานที่ 3  ทักษะการขอความช่วยเหลือ  รายละเอียดที่จะต้องบอกเพื่อขอความช่วยเหลือคือ  ใคร ทำ อะไร ที่ไหน  เมื่อไหร่ อย่างไรและเรารู้สึกอย่างไร

โดยแต่ละฐาน หลังจากพี่ๆประจำฐาน ให้ความรู้และสอนวิธีการแล้ว เด็กๆก็จะได้แสดงบทบาทสมมติ เพื่อทบทวนความเข้าใจ ว่าหากเกิดเหตุการณ์นั้นขึ้นจริงเด็กๆจะใช้ทักษะใดเพื่อป้องกันตนเองบ้าง

เมื่อถึงเวลาบ่ายสามโมง โรงเรียนต้นไม้ พื้นที่แห่งการเรียนรู้และพื้นที่ปลอดภัยของเด็กๆ ก็ปิดทำการ เด็กๆทยอยกล่าวคำลาและกลับไปหาผู้ปกครอง..

พร้อมๆกับที่ทีมงานทุกคน ต่างส่งกำลังใจให้เด็กๆทุกคนมีชีวิตที่ปลอดภัยและมีความสุขตลอดไป…